Psikanalitik Bakışlar

Yaşamın mutlak gerçeği sonunda ölüm olmasıdır, buna karşın insan kendi ölümlülüğünü tasavvur edemez. Psikanaliz, filozofların “Ölüm varsa ben yokum, ben varsam ölüm yok.” sözünün ötesine geçerek ölüm kavramını hayatın sadece sonunda konumlandırmaz, yaşamda da var eder.  

Sonlulukla sonsuzluk düşlemini aynı anda barındıran ölüm dürtüsü, çeşitli görünümleriyle yaşama kimi zaman birbiriyle çatışmalı anlamlar katar. Ölüm dürtüsünün yüzlerinden biri olan tekrarlama zorlantısı, bireyi döngüsel bir tarihin/talihin içine hapseder. Bu dürtünün etkisizleştirilme çabası, kendiliğe ve/veya dış dünyaya çevrilmiş yıkıcılık olarak da ortaya çıkabilir. Yıkıcılık sadece iyi olana değil, yaratıcılığa, düşünmeye, bilmeye ve bağlara da bir saldırıdır. Öte yandan yıkıcılık, yaşam dürtüsünün de hizmetinde olabilir, Picasso’nun dediği gibi  “Her yaratıcı eylem, öncesinde yıkımla başlar”.

Ölüm dürtüsü üzerine tartışmalar bugün nerede? Bu kavram klinik alanda hala kullanışlı mı? Yaşamdaki ve klinikteki farklı görünümleri nelerdir? Tanatos ile Eros arasındaki gerilimli ilişki nedir? Yıkıcılık, saldırganlık ve ölüm dürtüsü hangi koşullarda yaratıcılığa ve üretkenliğe dönüştürülebilir? 

Bütün bu soruları ve daha fazlasını birlikte düşünmek için 7-8 Aralık’ta beraber olmak dileğiyle.